Bệnh nhân bệnh thận mạn cần hạn chế một vài loại chất dinh dưỡng trong khẩu phần ăn để không làm nặng thêm diễn tiến bệnh. Trong đó, nhóm đạm cần được kiểm soát về cả số lượng và chất lượng. Vậy, người bệnh nên lựa chọn những loại thực phẩm giàu đạm nào để dù chỉ ăn một lượng ít nhưng vẫn đảm bảo chất lượng? Có nên ăn thực phẩm giàu đạm từ thực vật?
1. Người mắc bệnh thận mạn có nên ăn thực phẩm giàu đạm nguồn gốc thực vật?
Việc giới hạn lượng đạm trong khẩu phần ăn của bệnh nhân bệnh thận mạn ở tất cả các giai đoạn gần như là nguyên tắc quan trọng nhất về dinh dưỡng. Tuy nhiên, bên cạnh chú trọng vào lượng đạm thì loại đạm người bệnh ăn hàng ngày cũng quan trọng không kém. Hội Thận học Quốc Tế KDIGO (Kidney Disease Improving Global Outcomes) đưa ra khuyến nghị rằng “người mắc bệnh thận mạn nên áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng các loại thực phẩm với mức tiêu thụ thực phẩm có nguồn gốc thực vật cao hơn so với thực phẩm có nguồn gốc động vật; hạn chế tiêu thụ thực phẩm chế biến và siêu chế biến” (Hướng dẫn Thực hành Lâm sàng về Đánh giá và Điều trị Bệnh thận mạn của KDIGO năm 2024).
Khuyến nghị này được đưa ra dựa trên kết quả từ các nghiên cứu quan sát, thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có nhóm chứng, cho thấy các lợi ích của một chế độ ăn chủ yếu đến từ thực vật hơn là động vật như: giảm nguy cơ tử vong, mức giảm eGFR (độ lọc cầu thận) chậm hơn, giảm lưu lượng huyết tương qua thận, tăng sức cản mạch máu thận và giảm độ thanh thải từng phần của albumin.
2. Nên lựa chọn những loại thực phẩm giàu đạm nguồn gốc thực vật nào?
Những loại thực phẩm giàu đạm nguồn thực vật phổ biến có thể kể đến như:
- Đậu hũ, và các sản phẩm từ đậu nành
- Các loại nấm
- Các loại đậu như đậu gà, đậu phộng, đậu lăng, đậu đen, đậu đỏ, đậu trắng, đậu Hà Lan…
- Các loại hạt
Sản phẩm hạt dinh dưỡng từ DOC với 6 loại hạt (hạnh nhân, hạt điều, óc chó vàng, óc chó đỏ, hạt bí, mắc ca) sẽ là nguồn cung cấp đạm thực vật đa dạng cho người bệnh thận mạn.
- Hạt quinoa
- Hạt chia
- Yến mạch
- Các loại rau màu xanh đậm
Hình 3: Các loại thực phẩm giàu đạm nguồn thực vật
Cần phải lưu ý rằng, người bệnh cần ưu tiên lựa chọn những thực phẩm giàu đạm nguồn thực vật tươi, lành mạnh, chưa qua chế biến; hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm đã qua chế biến nhiều, ví dụ như các loại thịt, cá chay giả mặn, thực phẩm đóng hộp…
Kết quả các nghiên cứu đã chứng minh được vai trò của một chế độ ăn giàu đạm thực vật đối với bệnh nhân bệnh thận mạn, so với một chế độ ăn giàu đạm động vật. Người bệnh nên ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm giàu đạm thực vật lành mạnh như các loại rau củ quả và trái cây tươi, tránh các loại thực phẩm đã qua chế biến nhiều. Tuy nhiên, người bệnh vẫn nên tham khảo ý kiến chuyên môn từ bác sĩ điều trị nhằm được tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp nhất với tình trạng bệnh lý hiện tại của bản thân.
Nguồn tham khảo:
- New Study Finds Significant Impact of Plant-Based Diets on Chronic Kidney Disease Patients | National Kidney Foundation
- KDIGO 2024 Clinical Practice Guideline for the Evaluation and Management of Chronic Kidney Disease
DOC VIỆT NAM GIỚI THIỆU CÁC BÀI VIẾT HỮU ÍCH DÀNH CHO BẠN
10 dấu hiệu bạn có thể mắc bệnh thận
Đái tháo đường – yếu tố nguy cơ chính của bệnh thận
Dinh dưỡng hỗ trợ điều trị bệnh thận mạn tính
