Tết là một trong những ngày lễ mang đậm nét văn hóa của người Việt Nam. Vào ngày Tết, mọi người thường thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt để phục vụ nhu cầu xum họp, nghỉ ngơi hoặc đi chúc Tết. Đái tháo đường là một bệnh lý yêu cầu người bệnh phải theo dõi chặt chẽ chế độ ăn uống. Thời gian nghỉ Tết, người bệnh nên nắm được các chiến lược ăn uống sau để đảm bảo duy trì tốt sức khỏe của mình
Kiểm soát thực phẩm giàu tinh bột và chất béo là chiến lược quan trọng
Mặc dù mâm cơm ngày Tết luôn hiện diện đa dạng các món ăn bắt mắt và ngon miệng, song việc lựa chọn thực phẩm và cách chế biến phù hợp cho người bệnh đái tháo đường thật sự không dễ dàng. Nguyên nhân chính là các món ăn này hầu hết đều gây ra “khó dễ” trong việc kiểm soát đường huyết ổn định. Những loại thực phẩm phổ biến nhất trong ngày Tết như bánh chưng, bánh tráng, bún nem, bánh tét, thịt kho… đều tiềm ẩn nguy cơ gây tăng đường huyết đột ngột sau ăn, hoàn toàn không phù hợp với đối tượng bệnh lý này.
Nếu không biết chế biến và ăn uống phù hợp, người bệnh có nguy cơ bị giao động đường huyết thất thường, khiến lượng đường trong máu tăng lên quá cao hoặc tụt xuống quá thấp, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe toàn trạng, thậm chí có thể dẫn đến hôn mê, cấp cứu.
Tùy vào mức độ, người bệnh cần hạn chế tối đa các món ăn giàu tinh bột và chất béo; các loại thịt, phủ tạng động vật có lượng mỡ cao, giàu năng lượng, ẩn chứa nguy cơ gây tăng cân và tăng mỡ máu cũng cần được kiểm soát chặt chẽ. Khi đi chúc Tết, người bệnh cần kiêng ăn tối đa các loại đồ ngọt như bánh quy, kẹo, mứt, các sản phẩm có chứa nhiều mật ong hoặc đường hóa học. Những sản phẩm này khiến đường máu của bệnh nhân tăng nhanh nhất, nguy hiểm hơn nhóm thực phẩm giàu tinh bột đơn thuần.
Cẩn thận khi lựa chọn thực phẩm giàu chất đạm
Thịt (bỏ da, bỏ mỡ) – cá – trứng – sữa – đậu đỗ – đậu nành có thể ăn bình thường, tuy nhiên không nên ăn nhiều hơn số lượng cơ thể cần. Một số loại hạt như hạt điều, hạt óc chó, hạt mắc ca, hạt hướng dương, hạt dẻ có thể sử dụng trong thời gian này.
Bạn có thể lựa chọn sản phẩm granola của DOC với sự kết hợp đa dạng các loại hạt giàu chất béo tốt, giàu chất xơ. Tuy nhiên, do hàm lượng chất béo có trong hạt tương đối cao, có thể gây tăng cân, chướng bụng nên người bệnh cũng không nên lạm dụng.
Ăn đủ khẩu phần rau, trái cây.
Đặc biệt người bệnh cần ăn đầy đủ các loại rau nhiều màu (xanh lá – cam – đỏ – tím – trắng). Tối thiểu 5 đơn vị rau (mỗi đơn vị tương ứng một bát con cơm) mỗi ngày. Khi lựa chọn trái cây, không nên ăn các loại quả ngọt chứa nhiều đường như mít, vải, nhãn mà lựa chọn dưa hấu, chuối tiêu, táo, cam và bưởi. Nước ép hoa quả và sinh tố cần hạn chế cho thêm đường tinh luyện.
Uống đủ nước
Đảm bảo uống đủ 1,5 – 2 lít nước lọc mỗi ngày. Không sử dụng (hoặc hạn chế tối đa) các loại nước ngọt, bia rượu. Trong trường hợp người bệnh đái tháo đường sử dụng một chút rượu bia, cần phải ăn no trước để tránh tình trạng hạ đường huyết.
Cần có chiến lược duy trì vận động thể lực để ăn Tết mà vẫn khỏe
Người bệnh đái tháo đường cần duy trì tần suất vận động thể dụng thể thao như thường ngày. Thêm vào đó, hãy chú ý đo đường huyết và uống thuốc theo đơn của bác sĩ đều đặn. Trong những ngày đầu năm, gia đình thường có thói quen chờ cơm, đợi thành viên cùng sum họp hoặc chờ thời gian phù hợp để cúng Tổ Tiên.
Khoảng cách giữa các bữa ăn bị kéo dài khiến người bệnh có nguy cơ hạ đường huyết, trong trường hợp này, hãy lựa chọn một miếng bánh ít ngọt, một chút sữa hoặc một miếng hoa quả để ăn tạm trong khi chờ đợi.
Tết đến xuân về là dịp để gia đình sum họp bên mâm cơm gia đình. Hi vọng những chiến lược trên sẽ giúp người bệnh và gia đình có một mùa Tết an toàn, vui vẻ và đảm bảo sức khỏe.
