Đái tháo đường là tình trạng cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không thể sử dụng đúng lượng insulin bình thường. Insulin là một loại hormone điều chỉnh lượng đường trong máu của chúng ta. Lượng đường trong máu cao gây ra nhiều bất lợi cho sức khỏe, trong đó có cả bệnh thận. Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn thấy được mối liên hệ này một cách tổng thể nhất.
1. Tại sao đái tháo đường được xem là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến bệnh thận?
Khi một người mắc bệnh đái tháo đường, các mạch máu nhỏ trong khắp cơ thể họ đang dần bị tổn thương. Khi các mạch máu ở thận bị tổn thương, thận không thể lọc máu đúng cách. Cơ thể sẽ giữ lại nhiều nước và muối hơn mức cần thiết, điều này dẫn đến tăng cân và phù bàn chân. Thậm chí, trong nước tiểu có thể có protein và chất thải sẽ tích tụ trong máu.
Bệnh đái tháo đường còn gây tổn thương dây thần kinh trong cơ thể. Điều này gây khó khăn trong việc đi tiểu. Bàng quang chứa đầy nước tiểu có thể dồn ngược lên ống thận và làm tổn thương thận. Ngoài ra, nếu nước tiểu đọng lại trong bàng quang một thời gian dài, bạn có thể bị nhiễm trùng do sự phát triển nhanh chóng của vi khuẩn trong nước tiểu từ lượng đường cao.
Hiện nay, khoảng 30% bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường tuýp 1 (khởi phát ở tuổi vị thành niên) và 10 – 40% người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 (khởi phát ở người trưởng thành) về sau sẽ bị suy thận.
2. Dấu hiệu sớm của bệnh thận ở người bệnh đái tháo đường là gì?
Dấu hiệu sớm nhất là tăng bài tiết albumin qua nước tiểu, chúng xuất hiện rất lâu trước khi các xét nghiệm thông thường được thực hiện. Vì vậy, điều quan trọng là người bệnh phải thực hiện xét nghiệm này hàng năm. Tăng cân, phù bàn chân hoặc huyết áp tăng cao cũng là những dấu hiệu có khả năng diễn ra sớm.
Do đó, người bệnh nên kiểm tra máu, nước tiểu và huyết áp ít nhất mỗi năm một lần. Điều này sẽ giúp họ kiểm soát bệnh tốt hơn và giảm nguy cơ phát triển bệnh thận.
3. Dấu hiệu muộn hơn là gì?
Khi thận của người bệnh bị suy giảm chức năng, nồng độ nitơ có trong urê máu (dựa trên kết quả xét nghiệm BUN) sẽ tăng lên cũng như mức độ creatinine trong máu cũng bị ảnh hưởng. Họ có thể có những dấu hiệu:
- Buồn nôn, ói mửa và/hoặc chán ăn
- Suy nhược và ngày càng mệt mỏi
- Ngứa
- Chuột rút (đặc biệt là ở chân)
- Thiếu máu
Cơ thể có thể cần ít insulin hơn do thận bị bệnh ít gây ra sự phân hủy insulin hơn. Nếu người bệnh phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ.
4. Vậy làm thế nào để bảo vệ thận ở người bệnh đái tháo đường?
Người bệnh đái tháo đường nên thực hiện những việc sau để bảo vệ thận:
- Duy trì ổn định lượng đường trong máu
- Kiểm soát tốt tình trạng huyết áp cao
- Kiểm soát mức cholesterol (rất quan trọng cho mạch máu và tim mạch)
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ, bao gồm cả kiểm tra chức năng thận
- Tránh bất kỳ các loại thuốc gây hại cho thận, nhất là thuốc giảm đau không kê đơn
Quan trọng hơn hết, người bệnh cần thực hiện lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn cân bằng, tập thể dục đều đặn, tránh xa chất kích thích và luôn có một tinh thần tích cực.
Kết luận
DOC mong rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu được tại sao bệnh đái tháo đường là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến bệnh thận. Thêm vào đó là những điều bạn có thể thực hiện để cải thiện tình trạng bệnh đái tháo đường và tăng cường sức khỏe cho thận.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
National Kidney Foundation. (n.d.). Diabetes – Symptoms, causes, treatment. National Kidney Foundation. Retrieved March 16, 2024, from https://www.kidney.org/atoz/content/diabetes
CDC. (n.d.). Diabetes and Chronic Kidney Disease | CDC. Centers for Disease Control and Prevention. Retrieved March 16, 2024, from https://www.cdc.gov/diabetes/managing/diabetes-kidney-disease.html
DOC VIỆT NAM GIỚI THIỆU CÁC BÀI VIẾT HỮU ÍCH CHO BẠN
Các yếu tố nguy cơ bệnh đái tháo đường và cách phòng tránh
Ngăn ngừa bệnh thận do đái tháo đường – 10 câu hỏi thường gặp
Người tiểu đường có được ăn đồ ngọt hay không?
