Dinh dưỡng là một phần không thể thiếu trong lối sống lành mạnh đối với bệnh đái tháo đường. Những gì bạn chọn ăn, ăn bao nhiêu và khi nào đều quan trọng trong việc duy trì lượng đường huyết trong phạm vi an toàn. Việc tuân theo một kế hoạch cùng những thói ăn uống lành mạnh dưới đây sẽ giúp bạn kiểm soát tốt tình trạng bệnh của mình.
1. Lựa chọn thực phẩm lành mạnh
Điều quan trọng đối với người bệnh đái tháo đường là họ nên ăn những thực phẩm lành mạnh từ tất cả các nhóm thực phẩm và với số lượng phù hợp. Các nhóm thực phẩm nên lựa chọn:
- Rau: không/ ít chứa tinh bột như rau muống, rau mồng tơi, rau dền, các loại rau cải, bông cải xanh, cần tây, cà chua, ớt chuông, bắp cải,…
- Trái cây: ít ngọt như mận, ổi, bưởi, cam, thanh long, táo, sơ ri, bơ,…
- Ngũ cốc: ít nhất một nửa là ngũ cốc nguyên hạt trong mỗi bữa, có thể đến từ gạo lứt, bún gạo lứt, gạo xát dối, bún nưa, hạt kê, yến mạch, bánh mì nâu,…
- Chất đạm: ưu tiên phần thịt nạc (không da); các loại thủy hải sản (trừ các loại chứa nhiều thủy ngân như cá cờ kiếm, cá thu vua, cá tuyết,…); trứng; các loại đậu như đậu đen, đậu đỏ, đậu xanh, đậu nành,…
- Dầu thực vật tốt được ép lạnh như dầu ô liu, dầu đậu phộng, dầu hạt cải,…; các loại hạt như hạt điều, mắc ca, óc chó, hạnh nhân,…;
- Sữa và sản phẩm từ sữa (chọn loại không đường, không/ ít béo) như sữa tươi, sữa chua, phô mai,…
Ngoài ra, nếu bạn lo lắng khi mắc bệnh mình sẽ không được ăn những món yêu thích, nhất là những món có nguy cơ ảnh hưởng đến đường huyết thì thực ra, bạn vẫn có thể ăn chúng nhưng với một khẩu phần nhỏ hơn hoặc giảm đi tần suất ăn.
2. Hạn chế những thực phẩm kém lành mạnh
Bệnh đái tháo đường làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch và đột quỵ do làm tăng xơ vữa khiến các mạch máu bị xơ cứng và thậm chí là bị tắc nghẽn. Những thực phẩm kém lành mạnh có nguy cơ làm tình trạng bệnh của bạn diễn biến xấu hơn, do đó bạn nên hạn chế:
- Thực phẩm chứa chất béo “xấu” có trong các sản phẩm như sữa tươi nguyên kem, thịt mỡ, thịt chế biến sẵn (xúc xích, lạp xưởng, thịt xông khói,…), đồ chiên/ nướng, thực phẩm có chứa dầu cọ và dầu dừa.
- Thực phẩm có chứa cholesterol, bao gồm các sản phẩm từ sữa giàu béo, chất đạm động vật giàu béo (thịt mỡ, nội tạng).
- Thực phẩm ngọt và có đường bổ sung: bánh kẹo ngọt, kem, nước ngọt, trái cây đóng hộp (lon), các loại mứt,…
- Thực phẩm nhiều natri: mục tiêu không quá 2000mg mỗi ngày. Bạn nên cẩn thận với những thực phẩm chế biến sẵn hay những món ăn vặt vì chúng chứa rất nhiều natri. Bạn có thể sử dụng các loại gia vị thảo mộc để tăng thêm hương vị cho món ăn của mình.
- Hạn chế lượng rượu bia, không nên uống quá hai ly mỗi ngày đối với nam giới và một ly đối với nữ giới. Chắc chắn, không uống sẽ là tốt nhất, bạn nên tuân theo lời khuyên của bác sĩ điều trị.
*Một ly tương đương 330ml bia (4% độ cồn), 100ml rượu vang (13.5% độ cồn) hoặc 40ml rượu chưng cất (30% độ cồn hoặc hơn).
3. Ăn các bữa đều đặn
Người bệnh đái tháo đường nên ăn các bữa vào cùng một thời điểm mỗi ngày. Bằng cách ăn các bữa đều đặn và chia đều khẩu phần ăn trong ngày (nhất là tinh bột) sẽ duy trì ổn định mức năng lượng mà không gây ra sự gia tăng lớn về lượng đường huyết. Hãy cố gắng sắp xếp lịch ăn ổn định sao cho phù hợp với lịch trình công việc và sinh hoạt khác của mình.
4. Thứ tự ăn các món
Người bệnh đái tháo đường cần quan tâm thêm về việc thứ tự ăn các món trong bữa ăn vì đã có nghiên cứu chứng minh rằng trình tự (thời gian) tiêu thụ tinh bột trong bữa ăn có tác động đáng kể đến lượng glucose và insulin sau bữa ăn. Do vậy, người bệnh thường được khuyến khích nên ăn rau trước, rồi ăn thịt và sau cùng là ăn cơm, nhằm làm dịu đi cảm giác đói và không làm tăng đường huyết quá nhiều.
5. Uống đủ nước mỗi ngày
Bất cứ ai, dù bị đái tháo đường hay không thì việc uống đủ nước là rất quan trọng. Hãy nhớ uống nước trước, trong và sau khi tập thể dục để cung cấp đủ nước cho cơ thể. Bạn hãy uống nước thường xuyên, rải đều trong ngày, tránh tình trạng chỉ uống nước khi cảm thấy khát. Và dĩ nhiên, nước lọc là lựa chọn bạn nên ưu tiên hàng đầu.
Tóm lại
Kiểm soát lượng đường huyết là chìa khóa để sống tốt với bệnh đái tháo đường và ăn uống lành mạnh là chìa khóa để quản lý lượng tốt lượng đường huyết. Do vậy, việc duy trì những thói quen ăn uống lành mạnh trên không những giúp bạn kiểm soát tốt lượng đường huyết mà còn giúp bảo vệ tốt cho sức khỏe.
Nếu bạn đang sống chung với bệnh đái tháo đường, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để họ kiểm tra và theo dõi tình trạng, lên kế hoạch dinh dưỡng phù hợp cho bạn.
Tham khảo thêm sản phẩm dành Sữa Hạt DOC Canxi Plus – Sữa Thực Vật Phát Triển Bởi Bác Sĩ DOC hỗ trợ giải pháp giảm cân, ổn định đường huyết được phát triển bởi đội ngũ bác sĩ DOC Việt Nam.
